Uzun yıllardır bilinmesine rağmen son yıllarda giderek popülerleşen beslenme trendlerinden biri de ketojenik diyet. Ketojenik diyeti diğerlerinden ayıran en önemli özellik ise temelde kilo kaybına odaklanmaması. Peki, ketojenik diyetin ne amaçla yapıldığını, tam olarak ne anlama geldiğini ve bu diyeti etkili kılan unsurların neler olduğunu merak ediyor musunuz? İşte karşınızda, tüm detaylarıyla ketojenik diyet rehberi!
T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan Ketojenik Diyet Aile Rehberi kaynağına göre ketojenik diyet, vücudun enerji ihtiyacını karbonhidratlar yerine yağ ve diğer kaynaklardan karşılaması prensibini benimsiyor. Peki, acaba bunun amacı ne olabilir? Hadi gelin, beslenme planında basit değişikliklerle sınırlı kalmayan ve yaşam tarzını büyük ölçüde etkileyen ketojenik diyetin temel taşlarına birlikte göz atalım!
1. Ketojenik Diyet Nedir?
Ketojenik diyet, Ketojenik Diyet Aile Rehberi isimli kaynağa göre karbonhidrat alımının düşük tutulduğu ve böylece vücutta açlık etkisinin taklit edildiği bir beslenme planı olarak tanımlanıyor. Vücudun temel enerji ihtiyacını karbonhidrat yerine yağlardan karşılaması, “ketoz” durumu olarak adlandırılıyor. Ketojenik diyet adı da bu kavramdan ileri geliyor. Ketojenik diyetin kökenleri, açlık etkisinin çeşitli tedavilerde kullanıldığı Hipokrat dönemine dek uzanıyor. Bu beslenme disiplininin “ketojenik diyet” veya “keto diyeti” adıyla programlı bir hale getirilmesi ise 1920'li yıllara dayanıyor.
2. Ketojenik Diyet Nasıl Yapılır?
Harvard School of Public Health kaynağında yayınlanan Diet Review: Ketogenic Diet for Weight Loss adlı makaleye göre ketojenik diyet, diğer diyet planlarının yanında daha esnek bir yaklaşım benimsiyor. Ketojenik diyette genellikle günlük karbonhidrat alımının 50 gramdan az olması öneriliyor. Hatta bu miktar çoğu zaman 20 grama kadar düşebiliyor.
National Library of Medicine kaynağında yer alan Ketogenic Diet adlı makaleye göre ketojenik diyetin birçok varyasyonu olsa da hepsi karbonhidrat açısından zengin yiyecekleri kısıtlıyor. Örneğin; ketojenik diyet programı ekmek, tahıllar, makarna ve pirinç gibi nişastalı yiyecekleri içermiyor. Patates ve mısır gibi sebzeler de bu listede yer alıyor. Ketojenik diyet listesinde avokado, Hindistan cevizi yağı ve zeytinyağı gibi yüksek yağ içeren besinlere mutlaka yer veriliyor.
3. Ketojenik Diyetin Faydaları Nelerdir?
National Library of Medicine kaynağında yayınlanan Advantages and Disadvantages of the Ketogenic Diet: A Review Article adlı makaleye göre ketojenik diyetin faydaları aşağıdaki gibi sıralanıyor:
- Ketojenik diyet vücudun yağları yakıt olarak kullanmasına yardımcı olarak kilo vermeye katkıda bulunabiliyor.
- Ketojenik diyet kardiyovasküler sistem ve sindirim sisteminin normal fonksiyonlarını korumaya yardımcı olabiliyor.
- Diyabet hastalarında normal kan şekeri seviyesinin dengede tutulmasına katkı sağlayabiliyor.
4. Ketojenik Diyet Listesi
Ketojenik diyet, düşük karbonhidrat ve yüksek yağ içeren besinlerin tüketildiği bir program. Bu diyet türünde ana öğünlerde yüksek yağ içeren besinlere yer verilirken, ara öğünlerde Brezilya cevizi ve badem gibi kuru yemişlerin tüketilmesi öneriliyor.
Örnek Ketojenik Diyet Listesi
Kahvaltı
2 adet pişmiş yumurta
1 adet salatalık
1 adet avokado
Yağlı peynir
Ara öğün
Bir avuç ceviz
Öğle yemeği
Zeytinyağlı brokoli
1 kase tam yağlı yoğurt
Ara öğün
Bir avuç yer fıstıklı granola (tam yağlı yoğurt veya süt ile)
Akşam yemeği
Izgara tavuk veya somon
Avokadolu salata
*Yukarıdaki ketojenik diyet listesi farklı kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmış bir örnektir. Herhangi bir diyete başlamadan önce mutlaka uzman bir hekime danışmalısınız.
5. Ketojenik Diyetin Yan Etkileri Nelerdir?
Ketojenik diyetin yan etkileri genellikle hafif olsa da semptomların mutlaka dikkate alınması gerekiyor. T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan Ketojenik Diyet Aile Rehberi kaynağına göre ketojenik diyetin yan etkileri aşağıdaki gibi sıralanıyor:
- Ketojenik diyetin yüksek yağ içeriği mide boşaltım süresini uzatarak kusma gibi rahatsızlıklara neden olabiliyor.
- Ketojenik diyeti takiben trigliserit ve kolesterol değerlerinde artış meydana gelebiliyor.
- Özellikle çocuklarda kusma, kabızlık, ishal ve karın ağrısı gibi yan etkiler görülebiliyor.
Yan etkilerden kaçınmak adına ketojenik diyet uygulamadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına başvurmak gerekiyor.
6. Ketojenik Diyet Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?
Ketojenik diyetin ne sıklıkla yapılması gerektiği uzmanlar tarafından bireysel ihtiyaçlara, yaşa ve hedeflere bağlı olarak belirleniyor. T.C. Sağlık Bakanlığının yayınladığı Ketojenik Diyet Aile Rehberi kaynağına göre çocuklarda tıbbi amaçlı uygulanan ketojenik diyet genellikle altı ila 12 yıl sürebiliyor. Ancak diyetin ilk üç ayda etkili olmaması durumunda kesilmesi öneriliyor. Yetişkinlerde ise kilo verme amaçlı uygulanan ketojenik diyet genellikle birkaç hafta aralıklar halinde devam ettiriliyor.
Beslenme programınıza eklemek için düşük karbonhidratlı ve yüksek proteinli alternatifler arıyorsanız Wefood yanınızda! Vegan yağlardan süper kuru yemişlere uzanan Wefood dünyasını hemen incelemeye başlayın!
Sorumluluk reddi beyanı: Bu içerik tıbbi tavsiye veya beslenme önerisi altında sunulmamış olup sadece bilimsel kaynaklar doğrultusunda bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Herhangi bir beslenme planı hakkında kararlar almadan önce mutlaka uzman bir hekime danışmanız gerekmektedir.